Op vrijdag 16 december
2011 hebben de Interieur-architectuur studenten de resultaten gepresenteerd van
hun onderzoek in ‘Frozen Music’.
In
deze minor wordt het medium muziek als springplank of inspiratie gebruikt voor
het medium architectuur (remediatie). Alex Manassen, docent compositieleer
ArtEZ conservatorium Zwolle, is begonnen met een inspirerende lezing over
voorbeelden waar muziek architectuur wordt en architectuur muziek. Bijvoorbeeld
de getallensymboliek in composities van Alban Berg of muziek bij schilders als
Klee en Mondriaan. Het Philipspaviljoen van Xenakis (architect en componist)
waarbij de notatie van de strijkers, die een glijdende toon voortbrengen, is
afgeleid van de dubbel gekromde vlakken van het paviljoen.
De
studenten komen voor het eerst in aanraking met het doen van onderzoek. Rixt
Hoekstra heeft de studenten in twee sessies de beginselen van ‘Hoe doe je
onderzoek’ bijgebracht. In twee workshops -theorie verbinden met maken en maken
met theorie-, onder leiding van Irene Muller en Jesse van Lienen, wordt datgene
wat bestudeerd is omgezet in beeld.
Op het eerste gezicht
lijken er meer verschillen dan overeenkomsten te zijn tussen muziek en
architectuur. Maar er zijn ook overeenkomsten.
Lourens Minnema -in Cahier
#3 van DAAD Architecten/ nu DLVZ/-
zegt hierover: “De eerste overeenkomst is dat beider (vormen-)taal
formeel, abstract, een kwestie van structurele figuraties is die onderling naar
elkaar verwijzen en zodoende intern een systeem vormen, dat zoveel samenhang
vertoont dat patroonherkenning mogelijk wordt. Zowel in de muziek als in de
architectuur is het mogelijk om aan te voelen wat wel en wat niet op elkaar is
afgestemd, zonder dat het patroon verwijst naar iets buiten het patroon zelf.
De ene toon en het ene akkoord verwijzen bijvoorbeeld naar de andere tonen en
akkoorden, niet naar de instrumenten die de tonen en akkoorden voortbrengen.
De tweede overeenkomst
is van geheel andere aard: zowel muziek als architectuur weten ons gevoel te
beïnvloeden waardoor wij aangedaan zijn door de blootstelling eraan. Muziek en
architectuur zijn zelf niet emotioneel, maar zij werken in op onze emoties. De
vormentaal kan de aangesproken emoties versterken.
De muzikale structuren
corresponderen tot op zeker hoogte met de ‘vormen’ van ons gevoel: hoger en
lager, groei en afzwakking, stuwing en stroming, conflict en oplossing,
snelheid en traagheid, optrekken en tot stilstand komen, opwinding en kalmte,
koortsachtigheid en dromerigheid, het zijn allemaal vormpatronen die zowel de
muziek als het gevoel kenmerken.
Is de afstemming
tussen muziek, ratio, lichaam en gevoel compleet, dan versterken ze elkaar. Zo
niet, dan zal het gevoel zich proberen aan te passen en de vorm die het gevoel
aanneemt zich zoveel mogelijk voegen naar het vormenpatroon van de muziek. Het
vormenpatroon van de muziek wordt dus gevoelsmatig niet gekopieerd of
letterlijk overgenomen, maar hernomen: opgenomen op de manier waarop het gevoel
daartoe bereid is”.
Eind
januari zal het onderzoek en de beelden van de studenten worden tentoongesteld.
Waar en wanneer worden later bekend gemaakt. Hou voor de zekerheid onze blogs
in de gaten.
Eric
de Leeuw, coordinator interieurarchitectuur
